Na vijf lange jaren met de nodige tegenslagen maar met enorme doorzettingskracht kan het bouwteam starten met een pilot om twee thermische opslagsystemen te realiseren bij de off grid ready koloniewoningen aan de Hooiweg in Frederiksoord. Medio 2020 werd de eerste off grid ready koloniewoning aan de Hooiweg opgeleverd: zelfvoorzienend, zonder riolering en wateraansluiting, maar nog wel met elektriciteitsaansluiting. Begin 2021 volgde de tweede woning.
Het bouwteam ziet in de thermische opslagsystemen de oplossing om van het elektra af te kunnen. De energievraag is in de zomer lager dan in de winter. In de zomer zorgen zonnepanelen voor zoveel opwekking van elektriciteit dat voor het hele jaar voldoende energie geleverd wordt. ‘De extra vraag naar elektriciteit voor verwarming en warm water willen we terugbrengen door warmte in de zomer op te wekken en deze warmte op te slaan in vaten,’ legt Hilco Broekman van Bouwbedrijf Broekman uit. ‘Zodanig dat we voldoende opslagcapaciteit hebben voor de warmtevraag in de winterperiode. Dit is een belangrijke stap om de woningen off grid te maken.’ De thermische opslagsystemen komen in een bijgebouw naast de schuur. Een lange weg maar dankzij de samenwerking en het vertrouwen van meerdere partijen, en dankzij subsidies van de provincie Drenthe en de gemeente Westerveld kan de pilot van start. De aftrap: het uitgraven van de fundering door alle betrokken partijen. Bewoonster Wanda Torrenga heeft al een beginnetje gemaakt.
Impuls aan energietransitie
Charles Hussels van de provincie Drenthe houdt zich bezig met de energietransitie in Drenthe. Hussels benoemt onder meer de ‘hobbels’ van de (landelijke) netwerkcapaciteit en ziet in thermische opslag een mooie oplossing. Hij spreekt zijn waardering uit voor de leden van het bouwteam en is benieuwd naar de resultaten van de pilot. ‘Om onze ambitie te realiseren zijn innovaties heel belangrijk. We mogen blij zijn in Drenthe dat we bedrijven hebben die zo betrokken zijn om te kijken hoe we een impuls kunnen geven aan die energietransitie.’ Ook spreekt Hussels zijn waardering uit naar de bewoners die het bouwteam alle ruimte bieden om te innoveren.
Innovatiekracht
Ook wethouder Henk Doeven van de gemeente Westerveld spreekt zijn waardering uit. ‘We mogen als gemeente best trots zijn op het doorzettingsvermogen en de innovatiekracht van deze twee ondernemers Bouwbedrijf Broekman en Sjabbens Installatietechniek.’ Doeven is ervan overtuigd dat het gaat lukken om deze koloniewoningen ‘kloar te maeken om van t netwerk af te goan’.
Lokaal opslaan, opwekken en toepassen
Lammert de Wit van Suwotec benadrukt het belang om elektriciteit lokaal op te slaan en toe te passen met behoud van comfort. Hij geeft aan dat seizoenopslag erg lastig is en dat er een enorme capaciteit nodig is. De pilot duurt drie jaar en is belangrijk om alles te kunnen monitoren, bij te sturen en alles zo efficiënt mogelijk te maken. In deze periode worden veel data verzameld over de opwekking en de toepassing van energie. ‘We zijn blij dat we het vertrouwen hebben gekregen van het bouwteam om hiermee verder te gaan. Daarnaast zijn we actief met elektrische batterijen om te kijken of we daar energie in kunnen opslaan – ook in wat grotere capaciteit, ook voor dit soort doelstellingen: lokaal opslaan, opwekken, toepassen. Als we het thermische aan het elektrische kunnen koppelen, dan zijn we bij off grid.’
Van luchtkastelen naar off grid
Minne Wiersma, directeur van de Maatschappij van Weldadigheid, start met de woorden dat dit een heel bijzonder moment is: de pilot van de realisatie van een thermisch opslagsysteem, de opmaat naar off grid. ‘Twintig jaar geleden opperde voormalig directeur Jan Mensink het idee om woningen te realiseren die energieneutraal zijn. Nu heel normaal, maar toen zei het bestuur – met een schuin oog naar het schilderij van Johannes van den Bosch – ‘je bent een dromer Jan net als hij: luchtkastelen’. Inmiddels staan er 52 nieuwe energieneutrale koloniewoningen. En weer zijn we koploper in het gebied: thermische opslagsystemen voor twee koloniewoningen om volledig off grid te worden. Ook Wiersma toont zijn waardering voor het bouwteam en bedankt de bewoners dat zij het mogelijk maken. Hij spreekt zijn hoop uit dat uit de monitoring blijkt dat het een succes is en dat het over Nederland en zelfs over de hele wereld wordt uitgerold. ‘Ik hoop dat we weer mogen zeggen, het is begonnen in Frederiksoord!’
